1/42
Parkeergebouw Zwijsen
Show thumbnails
Show thumbnails
Show fullscreen

Parkeergebouw Zwijsen

De Spoorzone in Tilburg is het laatste decennium uitgegroeid tot een bijzondere plek. Midden in het centrum ontstaat een nieuw stukje stad, met respect voor het verleden. Industrieel erfgoed wordt behouden en opnieuw geactiveerd, terwijl nieuwe ontwikkelingen zorgvuldig ingepast worden. Zo ook Zwijsen I en II: twee toekomstige ontwikkelingen aan de noordzijde van het spoor, direct naast het Centraal Station en de Polygonale Loods, die woon- en werkgelegenheden zullen bieden in een aangenaam milieu. Het nieuwe parkeergebouw Zwijsen voorziet in de parkeerbehoefte van deze plannen.

Het nieuwe verblijfsgebied van Zwijsen I en II moet worden afgeschermd van geluidsoverlast die veroorzaakt wordt door het naastgelegen spoor. Parkeergarage Zwijsen is maar liefst 230 meter lang en 18 meter hoog, en zal als het ware fungeren als ‘geluidsscherm’. Het langgerekte volume telt maar liefst 730 parkeerplaatsen voor auto’s. Op de begane grond zijn – naast de 264 fietsen- en 77 scooterstallingen– parkeerplaatsen voorzien ten behoeve van deelmobiliteit. Verspreid over de overige verdiepingen, worden 149 oplaadvoorzieningen voor elektrische auto’s gerealiseerd. Het dak is voor 1/3 deel bedekt met zonnepanelen, voor 1/3 deel met een groendak, en voor 1/3 deel open. Facilitaire ruimtes zijn ingepast in de onderste laag en de plint biedt ruimte aan inpandige trafo’s en (toekomstige) publieke functies.

De hoofddraagconstructie van thermisch verzinkt staal en betonnen vloeren, maakt een kolomvrije overspanning van 16 meter mogelijk.  Hierdoor ontstaat een zeer grote mate van flexibiliteit, waardoor het gebouw geschikt is voor de inpassing van allerlei alternatieve invullingen. Daarnaast is het parkeergebouw vanwege de bouwmethodiek met droge boutverbindingen en prefab elementen volledig modulair en demontabel.

Gebruikers rijden via de gecombineerde in- en uitrit in de Fraterstraat het gebouw binnen. Via twee spiraalvormige hellingbanen op de koppen van het langwerpige gebouw vindt de verkeersafwikkeling plaats. Voetgangers kunnen gebruik maken van één van de twee trappenhuizen aan de noordgevel van het parkeergebouw. De hoofdentree heeft een fraai overstek en bevindt zich aan het oostelijke plein, direct tegenover de Polygonale Loods. Deze eyecatcher begeleidt voetgangers van en naar het Centraal Station door middel van een subtiele, glooiende route. Deze route vormt tevens de aanzet van de nieuwe Locomotief Boulevard die van oost naar west door Zwijsen zal gaan voeren. De terreinverharding van de Locomotief Boulevard wordt uitgevoerd in dezelfde kleurstelling als het hoofdvolume van de gevel.

Vanwege de compleet verschillende oriëntaties (noord en zuid) en omstandigheden (spoor en leefmilieu) aan weerszijden van het gebouw, is gekozen voor een heldere volumewerking in de gevel bestaande uit twee materialen. De spoorzijde wordt uitgevoerd in stoere, cortenstalen gevelelementen met een aangename ritmiek en een unieke perforatie. Met deze perforatie, gevormd door de letter T en de abstracte doorsnede van een spoorrails, wordt de stad Tilburg en de industriële oorsprong van de Spoorzone verbeeld. Directe hinder van koplampen wordt voorkomen, maar de perforatie van de panelen zorgt tevens voor indrukwekkende licht-effecten in de avondsituatie, bijvoorbeeld wanneer auto’s over de hellingbaan rijden.

Aan de – vanwege de oriëntatie wat donkere - noordzijde van het gebouw is juist gekozen voor een licht en semi-transparant gevelmateriaal, in de vorm van een vliesgevel. Ter plaatse van de entrees van de trappenhuizen is de plint uitgevoerd in glas. De twee trappenhuizen zijn via een robuuste plint, waar de Locomotief Boulevard dus langs voert, verbonden. De glazen gevel bevindt zich hier juist boven de metalen plint. Alle metalen geveldelen zijn volledig demontabel, zodat bij functiewijzigingen de gevel hier eenvoudig op aangepast kan worden.

Grote cortenstalen haken grijpen, aan beide zijden van het gebouw, over de vliesgevel en de metalen gevel naar beneden, en vormen het verbindend element tussen de noord- en zuidgevel. Aan de onderzijde van deze haken, worden bijzondere verlichtingselementen opgenomen.

Prachtige dronebeelden door WVH Gevelprojecten B.V.: 

https://www.youtube.com/watch?v=lpL6h4ToFn8 

Onderwerp van gesprek in Tourtje Tilburg met Tim:

https://www.youtube.com/watch?v=uLDR-QdDIio

Het mysterie van de Parkeergarage Zwijsen opgelost:

https://indebuurt.nl/tilburg/genieten-van/mysteries/mysterie-dit-is-waarom-parkeergarage-zwijsen-er-roestig-uitziet~181999/

Projectnaam
Parkeergebouw Zwijsen
Locatie
Tilburg (NL)
Typologie
Mobiliteit
Omvang
23.202 m² BVO
Jaar
2019-2022
Status
Gerealiseerd
Opdrachtgever
EZ Park / Gemeente Tilburg
Samenwerking
EZPark, Stam en De Koning Bouw BV, SDK Vastgoed BV, van de Ven Bouw & Ontwikkeling BV, Ingenieursbureau Verhoeven en Leenders BV, Atelier LEK, VB&T
Origineel
Brede blik
Initiatiefrijk

Origineel


De cortenstalen geveldelen dragen bij aan een groot deel van de uitstraling van het totale gebouw. Met de metalen panelen wordt het ritme van de kolommen die om de 6 meter staan opgepikt. Vervolgens onstaat een aangenaam ritme in de immens grote, metalen gevel, door de panelen van 1,20 meter breed, telkens om en om te voorzien van een perforatie. Deze perforatie is uniek en sluit naadloos aan bij de locatie van het gebouw en de geschiedenis hiervan.

Het patroon dat op de geperforeerde panelen ontstaat, is opgebouwd uit verticaal gespiegelde letters T. Deze staat enerzijds symbool voor de stad Tilburg. Anderzijds, is de gespiegelde letter T een abstrahering van de doorsnede van een spoorrails. De keuze voor het materiaal cortenstaal past perfect bij het stoere, industriële karakter van de Spoorzone, maar doet tevens erg denken aan het materiaal waarvan de spoorrails daadwerkelijk zijn gemaakt.

Deze aandacht voor detail levert niet alleen een spectaculair gevelbeeld op, maar doet ook recht aan de geschiedenis van de plek.
Origineel
Brede blik
Initiatiefrijk

Brede blik


In het geval van Zwijsen, vormt de ligging en oriëntatie van het plangebied de grootste ontwerpuitdaging. De ontwikkelingslocatie bevindt zich direct naast het spoor, maar moet tevens een prettig woon- en werkklimaat gaan bieden voor de toekomstige gebruikers van deelgebieden Zwijsen I en II. De langgerekte oost-west-oriëntatie van het parkeergebouw, resulteert in een geluidbelaste zuidgevel die grenst aan niet-toegankelijke buitenruimte en een donkere noordgevel die zeer actief gebruikt moet gaan worden. Met het concept en gevelontwerp voor Parkeergebouw Zwijsen, hebben we deze uitdagingen succesvol weten om te zetten in kansen.

Om het woonmilieu af te schermen van de geluidsoverlast van het spoor, fungeert het parkeergebouw als geluidsscherm tussen de twee gebieden. De ruimte tussen het spoor en het gebouw wordt ingericht als groene, ecologische overgangszone. Dit groene karakter wordt uitgebreid, door begroeiing tegen de zuidgevel toe te passen. Hier is ook ruimte voor het integreren van nestkasten gereserveerd.

De donkerdere noordzijde profiteert van de lichte materialisering en transparantie van de noordgevel. Door een semi-transparante folie met patroon toe te passen op de vliesgevel, ondervindt men op de Locomotief Boulevard geen hinder van koplampen van auto’s, maar is wel de dynamiek van binnen het gebouw beleefbaar. Met name in de avondsituatie zal het gebied aan de noordzijde aangenaam verlicht worden door het gebouw.
Origineel
Brede blik
Initiatiefrijk

Initiatiefrijk


Tijdens het ontwerpproces van de Zwijsengarage hebben zich verschillende ontwikkelingen voorgedaan, waardoor wij als architect mee proberen te denken met samenwerkende partijen. Zo was in een vroeg stadium sprake van het verbinden van één van de toekomstige naastgelegen gebouwen met het parkeergebouw. Ook hebben we actief meegedacht aan het integreren van extra fietsenstallingen en buitenbergingen van één van de nabije woongebouwen.

In een parallel traject, zijn diverse stedenbouwkundige oplossingen bedacht voor het optimaliseren van het reeds opgestelde masterplan voor plangebieden Zwijsen I en II. Aan de hand van bezonningsstudies en analyses van voetgangersstromen door het gebied, hebben we verschillende ontwerpvoorstellen gedaan. Deze multidisciplinaire aanpak en pro-actieve grondhouding, zie je ook terug in de originele integratie en creatieve vorm van terreinverharding van de Locomotief Boulevard in het architectonisch ontwerp.